Matematik bize dünya üstünde çizdiğimiz sınırsız evrenin hareketlerini veren bilim dalıdır, Latinler ve Araplar bunlara çok güzel şekiller verdi. Rakamları üretti. Sonra işaretleri var bu sistemin, toplama, çıkarma yapabilecek hamleleri gösteren, hatta ve hatta daha ileri gidip içe giren dışa çıkan denklerden türev görmek, integral alabilmek, sayı serilerinin limitlerine bakabilmek oluyor.
Düşüncelerimden önce bir matematik aldatmacası paylaşmak istiyorum;
0=1 denkleminin gerçekliğini tartışarak başlayalım.
1. 0=0
2. 0= 1 - 1
3. 0= 1-1+1-1+1-1+1-1...
4. 0 = (1-1)+(1-1)+(1-1)+... // şimdi bu denklemde her parantez işi sıfıra eşit ve seri sonsuza gidiyor.
5. 0 = 1+(-1+1)+(-1+1)+(-1+1)+... // bu bir toplama işlemi ve ben sadece parantezleri kaydırdım, seri yine sonsuza gidiyor ise, sonsuza kadar olan parantez içleri sıfırdır. Onları silersek geriye ne kalacak?
6. 0=1
Probleme aslında çık farklı belki de tamamen hileli bir yerden yaklaşmış olduk. Sondaki "-1" ne oldu dediğinizi duyar gibiyim, sonraki "+1" ile birleşip sıfır oldu, sonuçta sonsuza kadar "-1" ve "+1" savaşının ne olduğunu bilmiyorum ama sıfırdan sonraki eşitlik geride sağ bir "+1" bıraktı. Eğer sonraki sonsuzluğu tartışıyor isek, bu denklem doğru, ama eğer sonsuzluk diye bir şey yok ise, orada uzakta, çok uzakta belkide dokunamayacağımız kadar uzakta bir yerde "-1" var ve bu değer denklemi denk kılıyor.
Matematik, yani insanlar arasındaki ortak lisanın gösterdiği sınırsızlık olgusu insan beyninin sınırları ile kıyaslı ve bu sınırları aşmak için aslında kendi aramızda kurguladığımız oyunun kurallarını ortaya koymamız gerekli. Yani biz kendi sınırımızı aşamıyoruz. Sınırsızlık denklemimiz ortada bir yerde tıkanıyor.
Varlığımızda güzel sonuçlar ortaya koymanın yolu da bu denklemdeki çözüm gibi kendimizi tanımaktan ibaret, insan kendini tanıyıp sınırlarını çizer ise, o sınırları çizili alandaki gücü ve yapabilecekleri ile sınırsız bir güç ve özgürlüğe sahiptir. Aynı matematiğin bu güzel özgürlük diyarı gibi.
Herkes için matematik...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder