60 Dakikada Klasik Müzik by Ozan Tunca
My rating: 5 of 5 stars
- Sıkılmıyor musun?
- Ne buluyorsun?
Klasik müzik yapısını anlamanın farklı bir boyutu için tanımlayıcı bilgileri içeren bu kitap ve buradaki bilgilerden yola çıkarak topladığım bilgiler ile sizlere bir blog metni sunmak istiyorum.
İlk iki sorudan sonra, baktığınız şeyi görmek, dinlediğiniz şeyi duymak üzere tanımlanmış bir kitap olarak önümüze çıkıyor.
Klasik; zamanın tüm devinimini kırmış, eskitilemeyen bir parça, evrensel bir yapı halinde olmasıyla önümüze çıkıyor. Bunun bir parçası olan klasik müzik de evrensel ve çağ ötesindedir. Ritmin, tınının veya insan sesinin kattığı değerleri içerir.
Yapısal Parçalar
Müziğin niteliğini tanımak ve evrensel yapısını anlamanın bir parçası olarak "Klasik Müziği" tanımak ve öğrenmek gerekli. Besin bir besleyici olarak karşımıza çıkarken, ruhun beslenmesini sağlayacak o ana öğe ise duygulardır. Müzik ise duyguların tınılara, ritme ve notalara dökülmesiyle ruhu besleyen elementtir.
Melodi; müziğin içindeki ruhun bir parçasıdır. Barok dönemindeki içiçe geçen, klasik dönemdeki ruha işleyen, romantik dönemde ise uzunluğu ile hissedilen tarzdadır.
Ritm; seslerin uzunluğu ile melodinin şeklini veren bir yapıdır. Modern müzikte sözlerin etkisiyle tam hissedilmemesinin yapısını davullar ile hissettirken, klasik müzikte bu melodinin içinde işlenmektedir.
Bir melodi çok sesli veya tek sesli olarak ortaya çıkan bir yapıdır.
Armoni; çok sesli müzikteki değişik melodilerin çok boyutlu yapısının müziğe kattığı perspektiftir.
Müziğin içindeki sesin farklı nüanslarda işlenmesi ruha etkisini ortaya çıkartabilir. Monoton yapının içine renk katan bu yapı müzikal içeriğin niteliğini değiştirir. İtalyanca terimler ile (piyano (hafif), pianissimo (çok hafif), forte (güçlü) ve fortessimo (çok güçlü)) nitelikleri belirtilen melodi ruh üzerindeki etkilerini değiştirir. Volümün artışı yani kraşento yapısı veya azalışı yani dekraşento yapısı ile tadında farklı yapılar ortaya çıkartmaktadır.
Tempo; müziğin içindeki hızın yapısıdır. Duyulan her eserde, ruhun içinden gelen bir anda ayakla bir anda elle tutulmaya başlayan ritm gibidir. Klasik ve barok dönemde tempo değişimleri çok sık karşımıza çıkmaz iken romantik dönemde bu etki çokça kullanılmaktadır.
Müziğin bir başka elementi ise duygusudur. Her eserin doğduğu döneme ait olarak meydana gelen o duyguyu tekrar tekrar icra ederken yakalamak o müziği hissetmek için en önemli yapısıdır.
- Allegro: Canlı ve hayat dolu
- Dolce: Tatlı
- Espressivo: Duygulu ve ifadeli
- Meastoso: Görkemli
Dans ritm ile işlenirken, şarkı ise melodinin işlendiği kısım olarak karşımıza çıksa da, farklı duygular içinde farklı şekilde de işlenebilmektedir.
Tını; çalgıların farklı yapıların meydana getirdiği sestir. Müzik yaparken seçilen renk gibi müzik yaparken meydana gelecek olan renklerin seçiminde hangi çalgıdan hangi tınının geleceğini fark etmek gerekli, bu sayede ortaya konacak eserin yapısı tanımlanabilir.
Biçimsel yapı içinde anlaşılmayı sağlamak için değişen ritm ve melodiler aynı zamanda tekrarlara düşerek anlaşılır yapınun korunması da sağlanmaktadır. Bütünlüğün bir parçası olarak tekrarlar ile kalıcılık meydana gebilir.
Tarihsel Dönemler:
Barok Dönem: Bölümler arasındaki kontrast, sesin şekli, ritm ve değişim ile kendini gösterir. Önemli sanatçılarından birisi ise Vivaldidir.
Klasik Dönem: Müziğin daha üst kesime hitap ettiği, Yunan kültürünün canlandırılmaya çalışıldığı sade bir anlatımın hedeflendiği, simetrik ve dengeli yapının arandığı dönemdir. Önemli sanatçılardan birisi Mozarttır.
Romantik Dönem: Duyguların değişimi ile kişinin kendisi için yaptığı müziğin vurgulandığı bir yapıdır. Mantığın ötesinde duygusal çalkantıların hissedildiği bir yapıdır. Kendi iç dünyasına dönmüş bir dönemdir. Önemli sanatçılarından birisi Beethoven'dır.
20. Yy. müziğinde ise Dünya savaşlarının etkisini ve meydana gelmiş huzursuzluğun yapısını geleneksillikten uzak şekilde müziğe yansıtıldığı bir dönem meydana gelmiştir. Bu dönemin bestecileri için tıklayınız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder